‘Bodemdaling moeten we echt aanpakken’

De coalities in de provincies zijn gevormd, de gedeputeerden geïnstalleerd. In Utrecht is Hanke Bruins Slot (CDA) komende vier jaar verantwoordelijk voor landbouw. De agrarische sector is voor haar nieuw. Daarom gaat ze deze weken bij een aantal boeren op bezoek.

Ze komt niet van een boerderij. Kent ook niet de details van – bijvoorbeeld – de fosfaatwetgeving. Hoeft ook niet, vindt ze. Dat komt wel, juist daarom legt ze in razend tempo werkbezoeken af.

Als kersverse gedeputeerde van landbouw in de provincie Utrecht, met een achtergrond als militair en Tweede Kamerlid, wil Hanke Bruins Slot snel op de hoogte komen van wat er speelt buiten het provinciehuis. “Ik wil weten wat boeren, maar ook de organisaties die betrokken zijn bij het Utrechtse platteland, van de provincie willen. Een ding is mij nu al volstrekt duidelijk: de agrarische sector heeft ideeën én wil met de provincie samenwerken. Die uitgestoken hand neem ik aan.”

Bruins Slot (CDA) kwam in 1984 als kind met haar ouders naar Zeewolde. Zuidelijk Flevoland was net drooggelegd. De meeste kinderen uit haar klas kwamen van een agrarisch bedrijf. “Ik speelde met mijn vriendinnen op het erf en in de stal. Ik kan mij herinneren dat ik hielp met onkruid trekken. Mooie herinneringen, ik heb er een warm gevoel voor de landbouw aan overgehouden.”

Die ervaringen stammen uit een ver verleden tijd. Klopt, zegt Bruins Slot. “Maar ik heb hiervoor ook negen jaar in de Tweede Kamer gezeten. Ik deed defensie, maar collega Jaco Geurts zorgde er wel voor dat alle belangrijke landbouwonderwerpen in de fractie werden besproken. De grote lijnen ken ik. Of het nu gaat om mest, glyfosaat of Europees landbouwbeleid.”

Landbouwvisie ‘gaan we nu uitvoeren’
Het vorige college heeft een landbouwvisie vastgesteld. Die gaan we nu uitvoeren, zegt ze. “Kringlooplandbouw, verkorting van de keten, de kloof tussen stad en platteland verkleinen. Staat er allemaal in. Maar er is wel een verschil tussen beleid maken en beleid uitvoeren. Dat laatste gaan we nu doen. Samen met de georganiseerde landbouw. Er is geld voor projecten, miljoenen euro’s zelfs. We gaan nu echt aan de slag, experimenteren en monitoren.”

Natuur zit ook in haar portefeuille. Landbouw en natuur, een lastige combinatie? “Vind ik niet. Ze hebben juist veel met elkaar te maken. Veel boeren combineren voedselproductie met natuur- en landschapsbeheer. Dat stimuleren we ook. Deze zomer hebben we er trouwens al geld voor vrijgemaakt, bijvoorbeeld om onderzoek te doen naar vergroening van de landbouw in het Groene Hart.”

Extra geld provincie Utrecht voor kringlooplandbouw
Ook voor de transitie naar kringlooplandbouw komt er extra geld uit het provinciehuis. De regio Foodvalley kan rekenen op € 4 miljoen. “Doel is om de bedrijfsvoering in de landbouw te verduurzamen. Door te experimenteren leren we hoe je het vliegwiel in beweging kan krijgen. Maar eerst moet je weten wat uitvoerbaar en effectief is.”

Bodemdaling in veenweidegebied
Bodemdaling in het veenweidegebied is in Utrecht een heet onderwerp. In het coalitieakkoord staat als doel geformuleerd dat de daling op lange termijn met 50% wordt afgeremd. “Dat moet echt gebeuren. Bodemdaling is slecht voor het klimaat, woningen en wegen verzakken én het is op lange termijn ook funest voor de landbouw. Dit college trekt hier geld voor uit en het Rijk betaalt mee vanuit het klimaatakkoord. Gaan we ook projecten mee uitvoeren. We weten trouwens al veel, maar het is goed om de gereedschapskist met instrumenten en maatregelen nog verder te vullen.”

Landbouwcoaches als aanspreekpunt voor boer
De provincie gaat landbouwcoaches aanstellen, zo staat in het collegeakkoord. Om boeren te leren melken? Bruins Slot: “Ben je gek! Dat kunnen ze zelf heel goed. Punt is dat veel ondernemers door de regelgeving de weg kwijt raken. Ze weten vaak ook niet welke subsidies beschikbaar zijn. Zo’n coach wordt een aanspreekpunt voor boeren die zoeken naar een nieuw perspectief. Het ondernemen zelf laten we natuurlijk aan de boeren zelf over.”

Op weg naar een rendabele landbouw, staat in het akkoord. “Dat is een randvoorwaarde om de sector duurzamer te laten produceren. Zonder een redelijk inkomen lukt dat niet. Toegegeven, de provincie heeft weinig invloed op de landbouwprijzen, maar kan wel iets doen. Als het gaat om de afzet van lokale producten in de stad kunnen wij een bemiddelende en stimulerende rol vervullen. Met woorden, maar ook met subsidie.”

Coalitie van vijf partijen
Vijf politieke partijen vormen het nieuwe college van Gedeputeerde Staten van Utrecht: GroenLinks, CDA, D66, PvdA en ChristenUnie. Hanke Bruins Slot (41) van het CDA is gedeputeerde van landbouw, natuur, water en recreatie.
Landbouwpunten uit het coalitieakkoord 2019 – 2023 zijn:
• Omslag naar kringlooplandbouw
• Verbinding leggen tussen stad en platteland en tussen boer en consument
• Steun voor kortere voedselketens en lokale afzet
• 50% reductie bodemdaling in veenweidegebieden
• Herbestemming van vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen
• Aanstelling van landbouwcoaches
• Realiseren van een toekomstbestendig watersysteem
• 125 hectare nieuwe natuur per jaar
• Aanleg van landschapselementen op landbouwgrond

Bron: Boerderij