Artikel Nieuwe Oogst: Boomkwekers scoren met PlanetProof punten op overheidsmarkt

De overheid is een belangrijke afnemer van boomkwekerijproducten, maar niet de enige. Een groot deel vindt ook zijn weg naar hoveniers, tuincentra en bijvoorbeeld bouwmarkten. Vroeger kocht de overheid algemeen in op prijs: de goedkoopste kweker mocht bomen leveren voor een beplanting in het openbaar groen.

De laatste jaren wordt bij aanbestedingen en inschrijvingen wel meer gekeken naar andere gunningscriteria, zoals kwaliteit, productiewijze en waarborging middels certificering. ‘Nu zie je dat certificering wel meetelt in de gunning van een opdracht’, zegt algemeen directeur Arie Idema van Boomkwekerij M. van den Oever uit het Brabantse Haaren. ‘Voor de overheid hebben we certificering gewoon nodig. Anders kunnen we minder punten halen en kan de gunning naar een ander gaan.’

M. van den Oever bezit allerlei certificaten om de productiewijze, het milieubewuste en daarmee duurzame kweken te kunnen aantonen. Daaronder On the way to PlanetProof voor de hele kwekerij. Een deel zal volgend jaar Skal gecertificeerd zijn. ‘We werken niet naar een certificering toe, maar het zit bij ons in de genen’, benadrukt Idema. ‘Kweken op een manier waarbij de gezondheid van onze gronden en medewerkers voorop staat, met minder chemie.’

Terugverdienen

Er is veel overlap tussen de behaalde certificaten en mede daarom wenst Idema één controlerende instantie voor allemaal. Die is er niet de praktijk, waardoor M. van den Oever jaarlijks meerdere audits moet betalen. De kosten wil het bedrijf terugverdienen met de meerwaarde van een certificering, maar die is nog niet gebleken.

‘Waar wij moeite mee hebben bij gunningstrajecten, is dat er alleen een vinkje wordt gezet als je een certificering hebt’, legt de algemeen directeur uit. ‘Wij mogen van PlanetProof 3 kilo werkzame stof per hectare gebruiken, terwijl wij maar 400 gram gebruiken. Dat moet met extra punten worden beloond.’

Duurzame productiewijze

Boomkwekers ervaren certificering op de overheidsmarkt niet als een vraag, maar als een eis. Ze kunnen wel kiezen welke certificering ze toepassen. Dat kan PlanetProof, Groenkeur of bijvoorbeeld Milieu Programma Sierteelt (MPS) met een aanvullend duurzaamheidscertificaat zijn. Zolang de kweker maar een duurzame productiewijze aantoont, levert dat punten op bij een gunning. Voor supermarkten geldt enkel On the way to PlanetProof bij leveringsvoorwaarde voor aardappelen, groenten en fruit.

Het boomkwekerijareaal dat onder PlanetProof valt, is met 10 procent vrij constant (zie kader). Diverse kwekers zijn ooit begonnen met de voorloper Milieukeur. Dat gebeurde met name in Brabant, mede omdat de provincie inzette op de inkoop van duurzaam gekweekte en als zodanig gecertificeerde bomen. Hiertoe werd ook vereniging Brabantse Milieukeur Boomkwekers opgericht, wat later Duurzame Boomkwekers Nederland (DBN) werd.

Deze kwekers stapten in 2014 over van Milieukeur naar Groenkeur, omdat steeds meer hoveniers met deze laatste certificering meededen. DBN bestaat intussen niet meer. De certificatieschema’s voor duurzame boomkwekerijproducten van PlanetProof en Groenkeur zijn per 2019 samengevoegd tot één schema: PlanetProof van SMK.

Voordelen

Kwekers met PlanetProof mogen ook het keurmerk Groenkeur voeren. En dat doen verschillenden nog steeds, zoals Boomkwekerij De Spankert in het Brabantse Boxtel. Intern hebben de certificeringen al voordelen opgeleverd. ‘We zijn bewuster met onze teelten bezig’, meldt mede-eigenaar Cindy van der Meijden.

‘Een spuitregistratie moet je sowieso al bijhouden, maar voor PlanetProof gaat dit verder op perceelniveau. Onze medewerkers registreren met een app de spuitwerkzaamheden en ook hoeveel uur ze bijvoorbeeld de grasbanen tussen de bomen maaien. Dat hebben we allemaal in beeld en laten we zien in de certificering.’

Onvoldoende voordelen

Extern ziet Van der Meijden nog onvoldoende voordelen terug van PlanetProof of Groenkeur. ‘Een aantal klanten koopt al specifiek bij ons vanwege de certificeringen. Dat is op zich niet verkeerd, maar het mag wel meer zijn.’ Ze vindt dat de marketing van PlanetProof breder mag worden uitgezet. ‘Daar betalen wij ook voor.’

Voor Boomkwekerij Michels-Classens in het Limburgse Veulen heeft het keurmerk PlanetProof eveneens meer verkoop opgeleverd. ‘Het is lastig om de meerwaarde ervan aantoonbaar te maken’, zegt mede-eigenaar Caroline Janssen-Michels. ‘Wij zien de certificering als een investering in ons bedrijf. Daardoor worden we gedwongen om anders naar ons bedrijf te kijken. Wat kunnen we verbeteren in de teelt? Voor ons is PlanetProof dat wel waard.’