Project van start: Boer zoekt vleermuis

Vleermuizen krijgen het moeilijker in Zuid-Holland. Het boerenland wordt steeds grootschaliger en eenvormiger. Houten schuren en stallen worden vervangen door stallen van groene metalen damwanden. Voor vleermuizen zijn er steeds minder verblijfplaatsen. CLM en de Zoogdiervereniging willen hier samen met Den Hâneker iets aan doen.

Vleermuizen eten gedurende een nacht duizenden vliegen en andere insecten in stallen of uit het gewas. Agrariërs hoeven dan minder chemische anti-vliegenmiddelen te gebruiken. Verblijfplaatsen in de buurt van een geschikt foerageergebied zijn gewild omdat vleermuizen dan snel – en energetisch efficiënt– bij hun voedsel zijn. Doel van het project is om de leefomstandigheden voor vleermuizen op boerenerven in Zuid-Holland te verbeteren. Het aanbrengen van kunstmatige verblijven, zoals vleermuiskasten of andere vleermuisvoorzieningen, is dan zinvol.

1.1 Werkwijze in het kort
Kern van het project is om op bedrijven vleermuisvoorzieningen aan te leggen, de leefomstandigheden voor vleermuizen te verbeteren en met vrijwilligers te monitoren welke vleermuizen er voorkomen.

Begin 2016 worden de 25 bedrijven geworven. Daarbij werken we samen met agrarische natuurverenigingen (ANV’s) Den Hâneker en Geestgrond en Santvoorde. We zoeken als deelnemers veehouders. Samen met de ANV’s, die hebben aangegeven aan het project mee te willen doen, houden we een wervings/startbijeenkomst voorjaar 2016, waarbij ANV haar leden uitnodigt. CLM en het Bureau van de Zoogdiervereniging lichten het project toe en introduceren vleermuizen met hun leefwijze, toegespitst op het agrarische gebied. Na de bijeenkomst noteren we de namen van de belangstellenden. Vervolgens bespreken we telefonisch hun deelname.

We maken een informatiefolder, waarin beschreven staat hoe vleermuizen op bedrijven gestimuleerd kunnen worden. Deze worden aan de deelnemers uitgereikt en binnen de ANV ook aan andere leden verspreid. Ook is deze folder beschikbaar via de websites van CLM en Zoogdiervereniging en Den Hâneker.

In het voorjaar worden alle 25 bedrijven bezocht door vleermuisdeskundigen. Samen met de boer bepalen ze de mogelijkheden/plaatsen om circa 10 kasten/voorzieningen. In de zomer worden op deze 25 bedrijven de kasten door de boer zelf opgehangen op instructie van de deskundigen.

Vrijwilligers van de Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland bezoeken de bedrijven twee keer om te inventariseren welke soorten voorkomen. Ook controleren zij ook of de kasten worden bewoond. Hiervan wordt een verslag gemaakt.

Op de slotbijeenkomst bespreken we de resultaten. Welke voorzieningen zijn aangebracht en welke soorten vleermuizen zijn op de bedrijven waargenomen. Ook vragen we naar de ervaringen van de deelnemers. Tevens zal CLM het gebruik toelichten van chemievrije alternatieven om vliegenoverlast in de stal te voorkomen en te bestrijden.
Simon Kortleve en Gijsbert Pellikaan zijn de contactpersonen voor Den Hâneker in dit project.
Inmiddels zijn er genoeg bedrijven geselecteerd en zijn de eerste vleermuizenkasten afgeleverd.