ALBLASSERWAARD • 750 jaar droge voeten: daar kun je best een feest voor vieren. Alblasserwaard…
Artikel AD: Buurtschap De Donk is een mini-bergje tussen de weilanden
VERBORGEN PARELTJES | Diep in de Alblasserwaard ligt een mini-bergje in het landschap. De oude rivierduin, het hoogste punt van de regio was het thuis van monniken, een toevluchtsoord in watersnoodtijden en nu een doel voor vele fietsers.
De monniken die zich zes eeuwen geleden vestigden op de bescheiden heuvel in de Alblasserwaard hadden het nog niet zo slecht bekeken. Want zelfs nu eeuwen later de moerassen tot strak ingerichte weilanden zijn verheven, blijft De Donk haar aantrekkingskracht houden als mini-bergje, ruim drie meter boven N.A.P.
De verzameling huizen langs een klinkerwegje is te vinden tussen de weilanden bij Brandwijk, in het Natuurgebied De Donkse Laagten en langs de enorme sloot die geen poëtische naam heeft maar: ‘Grote of Achterwaterschap’ heet. Het heldere water stroomt tussen brede rietkragen van Kinderdijk tot ergens tussen Groot-Ammers en Ottoland.
De toeristische aantrekkingskracht van De Donk is op een zaterdagmiddag goed te zien: Er zijn twee BenB’s en bij Gasterij De Donk zit het terrasje vol met dagjesmensen. Vanaf de Gasterij leidt een karrenpad naar honderden meters verderop waar een grote nieuwe brug de oevers verbindt. Dat de oude houten bruggen er nog staan, maakt veel wandelaars blij, omdat ze nu een ‘rondje’ kunnen wandelen.
Een klein steigertje ligt verscholen bij de brug aan de voeten van oude, dikke berkenbomen bij een klein vogelbosje. Verderop ligt verstopt achter een hek een oud boerenhuisje, ooit opgekocht door Staatsbosbeheer. Hoewel er tegenover het steigertje nog een handpomp staat en het een paalkampeerterrein is, mag kamperen daar sinds 1 juni van dit jaar officieel niet meer. Staatsbosbeheer ruimt alle paalkampeerterreinen op omdat het tot teveel overlast van niet-kampeerders leidde. Maar dat is hier nog niet gebeurd.
Oprukkende stad
Terwijl in de lage polders valkjes bidden en koeien grazen, staat bewoner van De Donk Ad van Rees bovenop zijn ‘bergje’ richting Rotterdam te wijzen. ,,De stad rukt op, vertelt hij al wijzend naar de hoge woontorens in de verte. De woning van Van Rees is gebouwd op de plek waar eeuwen geleden de monniken woonden waaronder de prior Cornelius Aurelius -een van de leraren van Desiderius Erasmus. Van het klooster is niets meer over, behalve wat dikke logge bakstenen, zogenaamde kloostermoppen, die in de voorgevel van de woning gemetseld zijn.
De Donk, 3,5 meter boven NAP en zo’n vijf meter boven de weilanden rondom, is in vele watersnoden een veilige toevlucht gebleken, weet Van Rees die ook het dramatische verhaal kent van Jannigje de Kluiver. ,,Ze is geboren tijdens een evacuatie in 1809 naar De Donk en stierf elf jaar later ook onderweg naar de Donk tijdens een vlucht voor een watersnood. Ze is toen nog even tijdelijk hier begraven.’’
Het had niet veel gescheeld of De Donk was zo plat als een dubbeltje. In de jaren ’30 stond men klaar om het af te graven om het zand te gebruiken voor een provinciale weg van Sliedrecht tot de Lek bij Bergambacht. ,,Door de crisis zag men er vanaf en na de oorlog had men wel wat anders aan het hoofd’’, vat Van Rees samen. De piketpaaltjes stonden al in het weiland. Het plan was de gebouwen te slopen en na het afgraven weer terug te bouwen.’’
Vooralsnog torent De Donk als een van de weinige zandverhogingen in de regio boven de weilanden uit. Daar zijn toeristen blij mee, waaronder de Duitsers Petra en Christoph Scholz. Op het witte boogbrugje, vlak bij De Donk staan ze van het uitzicht te genieten. Petra vat het kort maar krachtig samen: ,,Het is prachtig hier, omdat de horizon zo breed is en alles zo weid.’’
Bron: AD Rivierenland/Beeld: Cor de Kock