Minister: landbouw moet duurzamer worden en dat kost meer geld

Proeven met dierlijke mest, versoepeling van de veevoerregels en de aanpak van kortlopende pachtcontracten. Met die maatregelen wil minister Schouten de omslag maken naar ‘kringlooplandbouw’. Een jaarlijkse investering van honderden miljoenen euro’s moet daarbij helpen.

Volgens de minister gaat het voortaan om het produceren van voedsel met zo min mogelijk nadelen voor natuur, milieu en klimaat, zegt ze in het AD.

De duurzaam geteelde producten zullen wel duurder worden, waarschuwt Schouten. “Voedsel is ongelooflijk goedkoop geworden. Vroeger waren we ongeveer 20 procent van ons inkomen eraan kwijt, nu is dat zo’n 10 tot 12 procent.”

En die rekening wordt betaald door de boer die een laag inkomen heeft en door de natuur en het milieu die zwaarder worden belast, zegt Schouten. “Nu ligt het risico bij de boer. Als aan voedsel hogere eisen worden gesteld, onder meer voor dierenwelzijn, is een hogere vergoeding terecht.”

Ook supermarkten hebben daar volgens haar een rol in. Ze wil afspraken over een eerlijker prijs voor producten, en een geschillencommissie waar boeren terechtkunnen met klachten over eisen van afnemers. Ook wil Schouten dat het voor boeren makkelijker wordt om gezamenlijk te onderhandelen met supermarkten.

Experimenteergebieden
Om de kringlooplandbouw verder vorm te geven, wijst de minister vijf experimenteergebieden aan waar boeren tijdelijk mogen afwijken van de geldende regels. Dat zijn regio’s in de Achterhoek, de Peel, Twente, Flevoland en Noord-Nederland. In de Peel mag dan bijvoorbeeld meer dierlijke mest worden uitgereden op het land, waardoor er minder kunstmest nodig is en het mestoverschot afneemt.

Een totaal verbod op kunstmest komt er niet, omdat boeren hun land dan niet voldoende kunnen bemesten. “Maar ik steek nu geld en energie in de ontwikkeling van alternatieven, zodat we in de toekomst wél zonder kunstmest kunnen”, zegt Schouten in de krant.

Ook wil Schouten Brussel vragen om de versoepeling van veevoerregels, zodat kan worden gekeken naar insecten en zeewier als eiwitbron. “Voor de teelt van zeewier is geen schaarse landbouwgrond nodig.”

Met de aanpak van kortlopende pachtcontracten voor landbouwgrond wil de minister het voor boeren aantrekkelijker maken om hun land duurzaam te gebruiken.

Tien boeren zijn dit jaar begonnen met precisielandbouw. Daarbij wordt onderzocht hoe met behulp van technologie grasland beter kan worden bemest, hoe onkruidbestrijding het beste kan worden aangepakt en hoe nesten en dieren in het grasland beter kunnen worden beschermd. Volgend jaar wordt dit project uitgebreid met tien nieuwe boerenbedrijven.

Hard nodig
Een omslag in de landbouw is extra hard nodig door de streep die de Raad van State door het Nederlandse stikstofbeleid heeft gezet. Daardoor zijn duizenden vergunningen voor veehouders in gevaar gekomen. “Ik wil dat boeren nieuwe verdienmodellen vinden”, zegt Schouten, “Daar ga ik ze bij helpen.”

Voedselprijzen
Voedselprijzen zijn de afgelopen maanden harder gestegen dan normaal. In mei stegen voedselprijzen volgens het Centraal Bureau voor Statistiek met 3,8 procent ten opzichte van dezelfde maand het jaar ervoor.

Dat heeft te maken met de btw-verhoging van begin dit jaar. In januari is het laagste tarief verhoogd van 6 naar 9 procent. Veel voedsel valt onder dat tarief, en is dan ook duurder geworden.

Overigens wil dat niet zeggen dat voedsel op dit moment uitzonderlijk duur is. Over de afgelopen tien jaar steeg de prijs van voedingsmiddelen minder hard dan de gemiddelde prijs van alle goederen en diensten.

Bron: NOS