Artikel AD | Natuurorganisatie wil álle maïsakkers langs de Lek overnemen om bloemen te laten bloeien voor de bijen

De maïsakkers langs de Lek maken langzaam plaats voor kleurrijke bloemen, geurige kruiden, vogels, bijen, vlinders en salamanders. Natuurorganisatie Zuid-Hollands Landschap heeft grootse plannen voor de pas verworven hectares langs de Lek tussen Ameide en Lexmond. Aantrekkelijk voor mensen om door te wandelen. Maar zegt ze: ,,Vooral dieren hebben er baat bij.”

Als het aan het Zuid-Hollands Landschap ligt, vormen de Achthovense Uiterwaarden langs de Lek bij Lexmond straks één groot natuurgebied. Ze beheert al enkele percelen en kocht er onlangs 15,5 hectare bij. Een terrein zo groot als, pak ‘m beet, 21 voetbalvelden. Het was zwaarbemest akkerland en transformeert langzaam in kruidenrijke hooilanden ‘met een hoge biodiversiteit’. De 15,5 hectare was eerder al ‘ingericht’ door het Zuid-Hollands Landschap, de komende jaren wordt vooral ingezet op intensiever beheer.

Dat betekent goed nieuws voor veel verschillende bloemen als de gele morgenster, grote streepzaad en goudhaver. En waar het goed toeven is voor vogels, bijen, vlinders en salamanders.

De bestaande akkers werden afgegraven en mest en gifstoffen verwijderd, zegt Maarten Breedveld van het Zuid-Hollands Landschap. Er werd geplagd, verschraald en gehooid en het maaisel met de zaden wordt verspreid over andere gebieden. En dat werkt: ,,Je ziet dat de techniek aanslaat.”

Zo ontstaan de zogenoemde glanshaverhooilanden, terwijl konijnen in het iets verderop gelegen natuurreservaat Luistenbuul – dat in 2016 werd aangekocht en model stond voor de omvorming van akkers naar natuurgebied – al knagend meewerken aan een florerend stroomdalgrasland, gevormd door de bocht in de rivier en het opgewerkte kalkzand bij deze rivierduin. Beide natuurlandschappen maken het gebied volgens Breedveld bijzonder, en de planten en dieren die daar om die reden leven komen op veel andere plekken niet eens meer voor.

Kenmerkende plantensoorten dreigden te verdwijnen
Hadden de maïsakkers, waarvoor veel mest wordt gebruikt, nog verder om zich heen gegrepen langs de oever, dan waren de kenmerkende plantensoorten zoals veldsalie, streepzaad, geoorde zuring, havikskruid en biggenkruid ook hier verdwenen, aldus de natuurbeheerorganisatie.

Het liefst zou Zuid-Hollands Landschap alle akkers langs de Lek in beheer willen hebben. Dat gehele, nu versnipperde lint in de Lekuiterwaarden telt 37 hectare. Dat is nu nog lastig, want er zijn nog stukken in beheer van derden. Op de achtergrond wordt er gepraat over overname en grondruil, maar daarin is het Landschap geen partij. ,,Maar onze wensen zijn wel bekend”, vertelt Maarten Breedveld namens het Zuid-Hollands Landschap. ,,Er zijn nog veel stappen nodig, maar de eerste zijn gezet.”

De natuurorganisatie had zeker in het begin veel werk om de gewenste bloemen in het gebied tot bloei te laten komen. Het blijft kwetsbaar, zegt Breedveld, die zijdelings uitlegt waarom het Zuid-Hollands Landschap actief is op Utrechtse gronden.

,,Na de gemeentelijke herindeling van de toenmalige gemeente Zederik (toen Zuid-Holland, nu Utrecht, red.) besloten we gezamenlijk dat er met ons al een bonk ervaring en gebiedskennis aanwezig was. Je ziet het vaker, dat er bij provinciale landschappen grensoverschrijdend gewerkt wordt. We hebben een boswachter die voor het Zuid-Hollands én het Utrechts Landschap werkt.

Grondruil
Bij het verwerven van de grond aan de Lek is een ingewikkelde ruiloperatie voorafgegaan. Praktisch is 6 hectare gekocht en de overige 9,5 hectare werd door het Zuid-Hollands Landschap zelf ingebracht via grondruil. Het was onderdeel van een deal met de gemeente Vijfheerenlanden die een stuk grond van het Zuid-Hollands Landschap wilde hebben aan de Koenderseweg bij Leerdam. De gemeente gebruikt enkele honderden vierkante meters om de ontsluitingsweg langs nieuwbouwwijk Broekgraaf te realiseren, de rest behoudt de bestemming natuur om er bijvoorbeeld te wandelen.

Bron: AD Rivierenland