Meer biodiversiteit bij boer Mattias Verhoef

Brandwijk – Mattias en Coriene Verhoef zetten een extra stap om de biodiversiteit op hun biologisch bedrijf te vergroten. Op hun erf komt er flinke uitbreiding van de erfbeplanting, ze doen daarvoor mee met het project Agrarische Bedrijven in het Groen van Den Hâneker.
“We hadden al langer de wens om een boomgaard aan te leggen en bloeiende struiken en kruiden voor bijen en insecten. Ook willen we graag meer vleermuizen, die helpen om lastige vliegen in de stal te bestrijden. Dat past goed in onze overstap om helemaal biologisch te worden en het sluit ook aan bij de omschakeling naar kringlooplandbouw. Als lid van Den Hâneker lazen we over 2 projecten: Boer zoekt Vleermuis en Agrarische Bedrijven in het Groen. Voor beide hebben we ons aangemeld.”
Aan het woord zijn Mattias en Coriene Verhoef, die vorig jaar al in deze krant vertelden dat ze de overstap om biologisch te worden wilden maken. Ze zijn nu nog volop bezig met de omschakeling. Ze houden van het boerenbedrijf en willen ook graag dat hun boerderij ook goed bij het landschap aansluit met de beplanting. Ze hebben al veel knotwilgen staan. “De mooie houten hekken die op het erf staan zijn gemaakt van de wilgentakken door vader Verhoef. Die gebruiken we in het land bij de dammen” vertelt hij met trots. ” Ze gaan 3 tot 4 jaar mee en worden dan opgestookt in de houtkachel en worden vervangen door nieuwe. Zo heeft het knotwilgenhout een goede functie. Een goed duurzaam en meervoudig gebruik.”

Ook zijn ze gestart met een proef met het maken van Bokashi. Dat moet natuurlijk vaak uitgelegd worden. Wat is Bokashi? “Bokashi is goed gefermenteerd organisch materiaal” legt Mattias uit. “Composteren kennen de meesten wel. Bladeren, taksnippers en bermmaaisel, allerlei organische resten die nergens anders kunnen worden gebruikt, kan je verwerken tot compost. Daarbij gaat meer dan de helft verloren omdat het als CO2 de lucht in gaat. Bij het maken van Bokashi gaat het om fermenteren, met toevoeging van de juiste micro-organismen en ingepakt onder plastic, dus zonder zuurstof. Een soort zuurkool maken, zeg maar. Je houdt bijna 100 % over, er gaat geen CO2 de lucht, alle energie blijft behouden en het eindproduct is heel geschikt om de bodemvruchtbaarheid te verbeteren. Je kunt het na een paar maanden uitrijden over je land. De wormen en andere bodemdieren lusten dit graag als voedsel, je brengt extra koolstof in de bodem. Dit is een mooie vorm van kringlooplandbouw. Bermmaaisel uit de omgeving van afval tot grondstof voor een mooi product. In onze Bokashi zit vooral slootvuil, vaste mest en afval van ruwvoer wat de koeien niet meer eten. ”
Voor de uitbreiding van hun erfbeplanting is Gijsbert Pellikaan van Den Hâneker langs gekomen. Hij werkt als ecoloog en landschapsdeskundige en voert het project Agrarische Bedrijven in het Groen uit. Dit project is aangevraagd en toegekend door de Provincie Zuid-Holland. Gijsbert vertelt: “Het doel is om in 2019 en 2020 in totaal bij 80 agrarische bedrijven in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden een goede erfbeplanting aan te leggen. Inmiddels heb ik ruim 20 aanmeldingen, een mooi begin. Een goede erfbeplanting zorgt er voor dat het bedrijf beter in het landschap past. Geen kale stallen en opslag van grasrollen, maar ingepast met inheemse bomen en struiken. Daar genieten we met elkaar van. In een goede erfbeplanting leven ook een heleboel dieren, allerlei vogels als steenuil, boerenzwaluw en vliegenvanger. En insecten als vlinders en bijen, die op de bloemen afkomen. Vleermuizen huizen er vaak en het blijkt dat ze ook vaak in de stallen komen om daar insecten weg te vangen. Vandaar dat we het combineren met het project Boer zoekt vleermuis van CLM (Centrum voor Landbouw en Milieu), waarbij vleermuiskasten worden geplaatst. En op de bodem vinden ook de egel en de rugstreeppad hun plek. Het erfbeplantingsproject is ook besproken met Deltamilk in Bleskensgraaf, die het opgenomen hebben in hun duurzaamheidsprogramma.”
Gijsbert heeft ruime ervaring met het maken van natuurplannen bij particulieren. Vooral geniet hij van de samenwerking met gemotiveerde mensen, die hij van advies kan voorzien. In het project bezoekt hij de deelnemers en stelt met hen een gratis plan op. Dat werkt hij uit: “Welke soorten moeten waar komen te staan, waarbij ik rekening houd met de wensen van de boer en boerin. Dat bespreken we aan de keukentafel. Een rij knotwilgen een boomgaard, een elzensingel, een kikkerpoel, een vogelbosje met opgaande bomen voor de houtkachel, bijenstruiken, dat zijn allemaal voorbeelden van streekeigen groene elementen. De deelnemers krijgen een flink deel van het plantmateriaal vergoed vanuit het project. Ik bestel het plantmateriaal en dat wordt dan bij de boerderij afgeleverd. De boer plant de bomen en struiken dan aan en onderhoudt het de komende jaren. Het blijkt heel stimulerend te werken.”

contact gezocht met Christiaan Boer van het Wellant-college in Ottoland. Hij begeleidt onder andere leerlingen die ook praktijkervaring moeten opdoen. Een groep leerlingen heeft onlangs bij Mattias en Coriene de boomgaard aangelegd. “Op school krijgen ze uitleg het nut en de functie van de verschillende bomen en struiken. Veel leerlingen vinden het leuk om zo echte praktijkervaring op te doen. Ik ben blij met deze samenwerking´ zegt Christiaan.

Dit project is mogelijk gemaakt door ELFPO: Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland”