LTO in regio: ‘Bereken kosten brandveilig maken door in productprijs’

REGIO • LTO-voorzitter Gerrit de Jong uit Meerkerk vindt financiële steun voor boeren om hen te helpen stalbranden te voorkomen niet nodig. Wel vindt hij dat boeren een betere opbrengst moeten krijgen.

“Het zou zo moeten zijn dat extra kosten doorberekend worden in de opbrengstprijs van producten die we leveren. Dat geeft goed weer waar de schoen vaak wringt: extra eisen die onze kostprijs verhogen, zonder dat er hogere opbrengsten tegenover staan.” De Jong is voorzitter van LTO Alblasserwaard-Vijfheerenlanden.

Hand ophouden
Deze week pleitte Tweede-Kamerlid Jaco Geurts (CDA) voor financiële steun voor boeren, naar aanleiding van het grote aantal stalbranden dit jaar, onder andere in Streefkerk. In augustus kwamen in Streefkerk bijna 1500 varkens om. De Jong valt Geurts niet bij. “Steun bieden, daar ben ik voorzichtig in”, zegt hij. “Het moet niet zo zijn dat het lijkt dat een boer zijn hand moet ophouden om te kunnen functioneren.”

Intensieve veehouderij
“In ons gebied speelt het onderwerp niet zo omdat je hier vooral melkveehouderijen hebt. Als er een brand is bij een bedrijf met intensieve veehouderij zijn de gevolgen vaak behoorlijk groot. Je hebt daar veel dieren dicht bij elkaar. Bij melkveebedrijven hebben dieren meer ruimte en zijn stallen veel meer open. En een deel van het jaar lopen de koeien buiten.”

Bewustwording
LTO zet in de regio meer in op bewustwording. “Daar heb je niet veel geld voor nodig. Dat is anders als het gaat om het aanbrengen van brandwerende materialen in stallen. Daar hangt een behoorlijk kostenplaatje aan. Ook verzekeringsmaatschappijen hebben er aandacht voor. En we hebben allemaal een belang, want we moeten met z’n allen die premie betalen.”

Impact enorm
De Jong constateert dat er ‘in de media een behoorlijke hetze ontstaat op het moment dat er ergens een stalbrand is’. “Maar er is geen boer die het leuk vindt als zijn dieren omkomen. Brand is heel heftig voor de betreffende ondernemer en zijn gezin, de impact is enorm.”

Luchtwassers
Keuzes van agrariërs kan hij verklaren: “Het is worstelen met de ruimte binnen een bouwblok, stallen moeten zo dicht mogelijk bij elkaar om de ruimte te benutten. Er is een spanningsveld met ruimtelijke ordening. Luchtwassers zijn verplicht, dat vraagt om investeringen die alleen haalbaar zijn bij bedrijfsvoering op grote schaal. Dat zorgt er automatisch voor dat je naar grotere eenheden en aantallen gaat.”

Realistisch blijven
“We moeten het in perspectief blijven zien”, vindt De Jong. “Brand is verschrikkelijk, maar op het aantal bedrijven dat er is wil ik het relativeren. Natuurlijk moeten we doen wat er kan om stalbrand te voorkomen, maar we moeten het realistisch houden. Sommige voorstellen voor maatregelen zijn dat niet. Compartimentering in een stal is bijvoorbeeld praktisch onmogelijk, niet werkbaar en haalbaar.

Rookmelders
Rookmelders verplicht stellen helpt ook niet. Want als je in je stal met tractoren werkt, wat heb je dan aan een rookmelder?”

Brandwerende materialen
Vindt De Jong dat er voldoende gebeurt om brand in stallen tegen te gaan? “Het is lastig om daar een antwoord op te geven. Een aantal jaren terug is een actieplan opgezet, voor preventie en bewustwording. Er wordt voorlichting gegeven. We hebben als afdeling een keer een avond met verzekeringen georganiseerd. Je ziet vanuit ontwikkelingen in de bouw dat er steeds meer aandacht voor is, er worden meer eisen gesteld aan de brandwerendheid van materialen.”

Elektrische apparatuur
“Nogal wat branden ontstaan in elektrische apparatuur en dat neemt toe op de bedrijven. Daar zitten risico’s, dat zie je bij de inventarisatie van oorzaken. Overigens: bij meer dan de helft van de branden wordt geen oorzaak gevonden. Apparatuur in combinatie met hitte en stof is geen goede combinatie. En veel branden ontstaan tijdens het uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden.”

Knaagdieren
Boeren mogen straks zelf geen knaagdieren meer bestrijden. Wat betekent dit voor risico’s betreffende elektra? “Knaagdieren knagen op plekken waar je slecht bij kunt en die je niet kunt zien. Op dit moment mogen we alleen nog binnen knaagdieren bestrijden. Regelgeving wordt steeds strenger. Dat is goed want we willen zo min mogelijk gif gebruiken, maar er zit ook een behoorlijk risico aan.”

Zelf bestrijden
“Daarnaast brengen knaagdieren ziektes over. Het is niet zo simpel om overal een muizenval te zetten of een rattenklem. Een groot deel krijg je daarmee niet gevangen. Ik pleit ervoor dat we binnen onze gebouwen zelf mogen blijven bestrijden. Daar moet je een licentie voor hebben. Straks mag dat dus niet meer, dan mag alleen een erkend bedrijf het nog doen. Dat kost meer. Aan de andere kant: een goede gerichte aanpak is ook niet verkeerd. Vooral ratten zijn een steeds groter probleem.”

Bron: het Kontakt/Beeld: Bert Bons