Op donderdag 5 december 2024 organiseert de Natuur en Vogelwacht de Vijfheerenlanden weer een presentatieavond…
‘Groener dan Noordeloos kan het Groene Hart niet worden’
Artikel door Monica Wesseling
Een tureluur scheert door de lucht, twee vlinders landen op een echte koekoeksbloem en in de wei ligt een blaarkop zijn grasmaal te verwerken. De horizon onbedorven, de stilte bijna abnormaal, de verlatenheid rustgevend.
Ik wandel. Waan me in een natuurgebied. Zo een dat ‘gelukt’ is. Waar bordjes ‘Verboden toegang, kwetsbaar natuurgebied’ doen kijken, kijken, maar niet lopen. Maar nee. Dit veld is niet verboden, wel natuur. Dit is het domein van zes biologische boeren uit Noordeloos, zo’n vrijwel onbekend gehucht in de Alblasserwaard. Boeren die bezoekers welkom willen heten en twee wandelroutes over hun land hebben uitgezet.
Of ik koffie wil, vraagt boer Bas de Jong als ik het erf van biologische zorgboerderij De Hogt op loop. Koffie met een dikke plak beboterde koek en uitleg over project Symbiose; hun wandelroute en meer. Doel van het project is een nauwer contact tussen boer en burger én tussen de zes Noordeloose biologische boeren onderling.
“Symbiose staat ook symbool voor onze manier van omgaan met de natuur. We dwingen de natuur niet in een bepaalde richting, maar werken met haar samen, geven haar de ruimte”, vertelt de boer. “Zo is een deel van de grond plas-dras om de volwassen weidevogels voedsel te geven en zorgen we voor voldoende insecten voor de kuikens. Takkenrillen bieden nest- en schuilmogelijkheid en voor de kikkers is er een poel”, vult zijn collega Kees van Galen aan, eigenaar van een biologisch-dynamische melk- en kaasboerderij. Oude landschapselementen worden gekoesterd en hersteld. De Jong: “Er staan op onze bedrijven alleen al zo’n tweehonderd knotwilgen”. De koffie is goed, het gesprek aangenaam, maar ik heb nu genoeg ge-yvonjasperd. Ik kom immers voor buiten.
Ik ben koud het erf af of een lange rij schitterende knotwilgen strekt zich voor me uit. Eierschalen in een ervan wijst op medegebruik door een wilde eend en ook voor een pruik fluitenkruid is de knoestige stam een stevige basis. De knotters zijn oud, gespleten en verweerd, maar het leven is niet te temmen. Bovenop de stramme stammen zijn ook dit jaar weer spruiten ontsproten.
Op een overhoekje, zo’n stukje grond dat niet economisch hoeft te wezen, groeit kamille en met geurende vingers loop ik, zoals dat in boerentermen heet, ‘naar achteren’. Spreeuwen ruziën in het veld, een scholekster vliegt over en een grutto alarmeert.
Het kavelpad wordt weiland en houtkade met daarop één opvallend grote boom. Een boom die in de kapdrang van een houtvester een aantal jaren geleden gespaard is gebleven, omdat er te veel spijkers in zaten. Relicten van de plankjes die jongens er ooit in sloegen om makkelijker naar boven te kunnen komen.
Ik zou het wel weten als ik koe was. Dan ging ik mooi eten bij de bioboeren. Het gras hier geurt naar kruiden: egelsbloem, scherpe en kruipende boterbloem, echte koekoeksbloem en kruilzuring. Haute cuisine in plaats van het eenzijdige Engels raaigras. En inderdaad, de zwartbonte koeien en blaarkoppen – een prachtig oud ras – lijken innig tevreden. In alle rust scheuren ze het gras af. Hap voor hap. Het geluid is rustgevend.
Het gras is overbevolkt. Bij elke stap springen, vliegen, kruipen en racen kevers, sprinkhanen, vlinders, bijtjes en ander gefriemel op en weg en ik word steeds blijer.
Zo moet boerenland zijn. Ik banjer op zijn boers, groet een vaars op hoge poten en zwaai naar een boer in de verte. Oh, als de keurige mannen en vrouwen van de Europese Commissie hier eens kwamen kijken, dan durfden ze eindelijk eens echt voor natuurinclusieve landbouw te kiezen in plaats van steeds weer voor subsidiëring van almaar méér natuuronvriendelijke productie. Groener dan hier kan het Groene Hart niet worden. Was het maar overal zo.
Twee wandel-routes!
Er zijn twee wandelroutes: 1,5 km (blauwe pijlen) en 4,5 km (rode pijlen). De lange komt langs vier boerenbedrijven, de korte langs twee. Beginnen kan overal. Ik begon bij zorgboerderij De Hogt (Nieuwendijk 11, Noordeloos), goed te bereiken met het ov. Met de bus van Utrecht naar halte Noordeloos. Op de rotonde rechtsaf, dorp (Botersloot) in. Eerste linksaf, brug over en meteen weer links (Noordzijde, verderop Nieuwendijk). In de bocht rechtsaf, de Gorissenweg op.
Smikkelen kan ook. Er zijn onderweg onder meer eieren, koeien- en geitenkaas, fruitsappen en vlees te koop.
Bron: Trouw