Artikel Nieuwe Oogst | Melkprijs gedraagt zich grilliger dan ooit

De FrieslandCampina-garantieprijs voor boerderijmelk is deze week flink gedaald. Per maart wordt er door Nederlands grootste zuivelbedrijf 5,50 euro minder uitbetaald aan leden en staat de prijs op 50,50 euro per 100 kilo ten opzichte van 56 euro in februari. De biologische melkprijs blijft met 63,25 euro gelijk.

De verdere daling komt niet onverwacht. De duikvlucht van de zuivelnoteringen begon al in oktober vorig jaar en eindigde in het begin van dit jaar. De boerderijprijzen volgen de noteringen doorgaans met een vertraging. Ook Arla maakte deze week de melkprijzen voor maart bekend. Daar daalt de melkprijs voor gangbare melk met 3,93 euro per 100 kilo naar 51,77 euro. Voor biologische melk wordt in maart 60,17 euro uitbetaald. Dat is 2,75 euro minder dan in februari.

De melkprijs lag in 2022 lange tijd op historisch hoge waarden, op meer dan 60 euro per 100 kilo. De daling van de prijzen gaat nu ook rap. Volgens Klaas Johan Osinga, beleidsspecialist bij LTO Internationaal en kenner van de zuivelmarkt, is de melkprijs grilliger dan ooit. ‘Onze melkprijs wordt grotendeels bepaald door ontwikkelingen op de wereldmarkt, met grote exporteurs als de Europese Unie, Nieuw-Zeeland, de Verenigde Staten en Australië. Het sentiment heeft vaak meer invloed dan het ‘fundament’.’

De daling van de melkprijzen komt vooral door vraaguitval in het duurdere zuivelsegment door inflatie en doordat de productie eind 2022 toenam in delen van de Europese Unie en de Verenigde Staten. De vraag is wat boeren gaan doen als de melkprijzen nog verder dalen. De kosten voor de productie zijn lager geworden, maar liggen nog altijd fors boven het niveau van voor de inval van Rusland in Oekraïne. Het kostenniveau voor onder meer energie, voer en arbeid is hoog.

Volgens Osinga is het nu spannend waar het met de zuivelprijzen heen gaat in 2023. Er zijn volgens hem zowel factoren die de melkprijs kunnen verhogen als factoren die tot een daling kunnen leiden. ‘Een escalatie in Oekraïne kan zomaar zorgen voor een verhoogde paniekstemming op de markten. We verwachten nog steeds meer activiteit vanuit China, nu de coronapandemie daar tot minder problemen leidt. De wereldwijde vraag naar zuivel blijft groeien in Oost-Azië en Afrika.’

Verder lijkt de wereldwijde economische recessie die werd voorspeld mee te vallen. De melkproductie in Nieuw-Zeeland en Australië blijft achter bij de verwachtingen en in Noordwest-Europa strijden de zuivelproducenten om melk. Deze strijd is aangewakkerd door minder (toekomstig) aanbod als gevolg van wetgeving op het gebied van klimaat en milieu.

Productiegroei
Volgens Osinga zijn er ook zaken die een negatief effect op de melkprijs kunnen hebben. ‘De melkproductie groeit in Europa en de Verenigde Staten en we gaan naar de voorjaarspiek toe. De handel en retail gaan op de rem staan bij de komende contractonderhandelingen. Dan wordt het lastig om het huidige prijsniveau te handhaven, tenzij er iets onverwachts gebeurt. Verder wordt dit jaar minder economische groei verwacht dan in 2022.’

• Bekijk de marktprijzen van zuivel

De onzekerheid is ook te zien op de Global Dairy Trade-veiling, die als belangrijke indicator wordt gezien van het marktsegment. Na een stijging van de index met 3,2 procent op 7 februari daalde die op 21 februari met 1,5 procent. Vollemelkpoeder, het belangrijkste product op deze veiling, daalde met 2 procent, terwijl er begin februari nog een stijging van 3,8 procent in zat.

Volgens zuivelanalisten van ZuivelNL is sinds de tweede week van februari een omslag in de markt waarneembaar, hoewel het herstel nog pril is. De opgaande lijn van de laatste weken lijkt volgens hen vooral een correctie te zijn op te ver doorgezakte prijzen, die ervoor zorgden dat de koopinteresse terug in de markt kwam.

Bron: Nieuwe Oogst