Artikel Kontakt: Alblasserwaard en Vijfheerenlanden bereiden zich voor op 34ste overstroming

MOLENLANDEN • Deze week is het 69 jaar geleden dat Nederland te maken kreeg met een watersnoodramp. Raadsleden van de gemeente Molenlanden lieten zich in januari voorlichten over evacuatieplannen en rampscenario’s als gevolg van hoogwater.

Mensen van onder andere Waterschap Rivierenland, de brandweer en de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid praatten de raadsleden op 18 januari bij.

Kritisch rapport
“De evacuatieplannen zijn vervroegd geactualiseerd om de veiligheid zo goed mogelijk te waarborgen”, meldde burgemeester Theo Segers bij aanvang. Aanleiding voor die vervroegde actualisatie was een kritisch rapport van hoogleraar Stefan van Baars over de versterking van de Lekdijk tussen Kinderdijk en Groot-Ammers. Vanwege de vele bestuurlijke en politieke vragen besloten de Veiligheidsregio en de betrokken gemeenten de actualisatie van de plannen versneld op te pakken.

Hoog risico
De Alblasserwaard en Vijfheerenlanden liggen in dijkring 16. Doordat dit gebied laag ligt, is omsloten door rivieren en niet ver van zee ligt, is het een dijkring met een hoog risico. De informatieavond over de evacuatieplannen maakte duidelijk dat inwoners niet achterover kunnen leunen in het vertrouwen dat de overheid wel voor hun redding zorgt.

Elkaar helpen
Eddy van Well van de Veiligheidsregio: “Het capaciteitsmanagement is een uitdaging. Afgelopen zomer zijn vrijwel alle reddingsboten die we in Nederland hebben ingezet in Limburg. Het bedreigde gebied in dijkring 16 is flink groter, dus je loopt tegen de randen aan van wat er beschikbaar is. En een deel van onze medewerkers is bij een ramp ook zelf getroffen. Zeg je dan tegen hen: neem je rol? Of zeg je: ga maar naar huis en zorg voor de mensen die je lief zijn? We moeten dus voor een deel op elkaar vertrouwen en elkaar helpen.”

Kuddedieren
Voor hulpdiensten is het gedrag van mensen slecht te voorspellen. Dat maakt hulpverlening soms extra lastig. Wat doen mensen als de burgemeester hen adviseert om te schuilen op zolder, maar ze zien dat hun buren allemaal vertrekken? Als kuddedieren zijn we dan geneigd de buren te volgen. Van Well waarschuwt: “Maar evacueren in een storm brengt risico’s met zich mee. Je kunt vast komen te zitten in je auto en dan heb je geen hoge plek zoals een zolder bij je.” Ook zegt hij: “Wegcapaciteit is een knelpunt.”

Schuilen op zolder
De Veiligheidsregio heeft de geactualiseerde evacuatieplannen vastgelegd in een document van bijna tweehonderd pagina’s. Evacuatie zal niet altijd en overal mogelijk blijken. “Er zullen altijd mensen achterblijven in het gebied. Soms kan evacueren niet op een veilige manier. Maar om te kunnen schuilen op de plek waar je achterblijft heb je wel een veilige verdieping nodig. We hebben ook strategieën voor plekken waar we aan de slag gaan met boten, vrachtwagens en graafmachines.”

De 34ste overstroming
Burgemeester Segers liet de raadsleden geen ruimte om te denken dat het zo’n vaart niet zal lopen. “In ons gebied zijn al 33 overstromingen geweest. We weten van Limburg: opeens is het er, dan moeten we handelen. De 34ste zal een keer komen. Ik vertrouw heel erg op de Veiligheidsregio en het waterschap.”

Stappenplan
Raadslid Dagmar van den Herik vroeg na afloop van de presentatie om een stappenplan voor inwoners. “Dat zou mensen rust geven. Als het zover is kunnen mensen in paniek raken, er is dan ook niet altijd tijd om te wachten op orders.”

Overstroomik.nl
Van Well reageerde: “Op de website Overstroomik.nl kun je je adres invoeren, dan wordt berekend welk maximaal scenario daar kan dreigen. Daar wordt een handelingsperspectief bij gegeven. Kun je dan op zolder gaan zitten of niet? En wat kun je voorbereiden?”

Mensen informeren
Van den Herik: “Het water kan hier 4 meter hoog komen, dat stelt me niet heel erg gerust. Via welke route kun je dan wegkomen?” Van Well: “We hebben in de plannen staan dat we dat zo concreet mogelijk maken.” Segers: “We denken erover na hoe we mensen zo goed mogelijk kunnen informeren om zichzelf voor te bereiden.”

Alle edities van Het Kontakt in de regio Alblasserwaard en Vijfheerenlanden publiceren deze week twee pagina’s over hoogwater, evacuatieplannen en lessen van Limburg, met de beschrijving van diverse scenario’s als het misgaat en een terugblik op de dreiging en evacuatie van 1995.

Bron: het Kontakt/Beeld: Rick den Besten (archieffoto)