Artikel AD | De waterkwaliteit in sloten is slecht: de otter moet uitkomst bieden, net als een verbod op PFAS

‘Alarmerend’ noemt milieuorganisatie Natuur & Milieu de kwaliteit van sloten, plassen en kanalen in Nederland. Slechts 22 procent heeft een goede waterkwaliteit, blijkt uit burgeronderzoek. Het waterschap Rivierenland sloeg eerder ook al alarm. Samenwerking is volgens deskundigen het toverwoord. Onder meer met de otter.

Te weinig waterplanten en -dieren, te veel meststoffen en troebel water. Het maakt dat zo’n 80 procent van de Nederlandse wateren een ‘alarmerend’ slechte kwaliteit heeft, aldus metingen van Natuur & Milieu. Een trend die volgens de natuurorganisatie al vijf jaar gaande is. De biodiversiteit in en rondom de kleine wateren komt hierdoor in de knel.

Betere grenzen en normen
De natuurorganisatie vraagt met klem om een gezamenlijk ingrijpen onder aanvoering van de Rijksoverheid. Bijvoorbeeld met betere grenzen en normen en concrete maatregelen, zoals aanscherping van vergunningen en een norm voor het aantal dieren per hectare landbouwgrond om mestvervuiling in het water tegen te gaan. De waterkwaliteit in de grote rivieren is al niet veel beter, wat betekent dat Nederland het over vier jaar aan de stok krijgt met de Europese Commissie als die in 2027 de normen aanscherpt.

Samenwerking is noodzakelijk om de waterkwaliteit te verbeteren en de doelen te halen, vindt ook waterschap Rivierenland. ,,Daar maken we afspraken over met het Rijk, provincie, gemeentes en belangenorganisaties zoals de boerenorganisatie LTO.” Met andere waterschappen dringt de waterbeheerder aan op een nationale en Europese aanpak van de giftige stof PFAS in water en bodem. ,,Als waterschappen ondersteunen we het initiatief van het Rijk om tot een totaalverbod op PFAS te komen.”

Hoge concentraties PFAS
Met name in de Alblasserwaard, niet ver van de fabriek van PFAS-producent van Chemours, treft het waterschap een hogere concentratie PFAS aan.

Door de aanleg van natuurvriendelijke oevers, handhaving en strengere regelgeving bij de uitstoot van gifstoffen is volgens de woordvoerder van het waterschap Rivierenland in de afgelopen decennia al veel bereikt in de polders tussen Utrecht, Gorinchem en Dordrecht. Telkens ontdekt ze nieuwe manieren om de waterkwaliteit te verbeteren. Een van de jongste wapens: de otter.

Otters eten rivierkreeften. De opmars van de uitheemse rivierkreeften is funest voor de waterkwaliteit. ,,Deze plaagsoort vinden we steeds meer’’, zegt een woordvoerster van het waterschap. ,,De kreeft eet veel sloten kaal en zorgt voor troebel water door het graven van kuilen in de oevers.”

Het waterschap werkt daarom aan een beter leefmilieu voor otters. Het roofdier is samen met de reiger en fuut, een van de weinige natuurlijke vijanden van de oprukkende exotische kreeften.

Behalve otters is ook de komst van meer vissen goed voor de waterkwaliteit. Het waterschap probeert die door middel van vispassages ook meer leefruimte te bieden.

Meer waterplanten
En er zijn volgens het waterschap meer maatwerkoplossingen: ,,Een lokaal voorbeeld: in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden werken steeds meer agrariërs aan schone sloten met meer waterplanten. Dat doen ze door stroken langs de slootjes niet te bemesten en door planten in de oever te laten staan. Deze zogeheten prachtsloten hopen we in de toekomst steeds meer te zien.”

Maar een betere waterkwaliteit begint simpelweg bij jezelf, vindt het waterschap. ,,Als inwoner kun je ook je steentje bijdragen door geen dingen in het water te gooien die er niet in horen.”

Bron: AD Rivierenland