Artikel Boerderij: Van der Wal: maatwerk biedt ruimte voor boeren in grensgebied

Zwaar met buitenlandse stikstof belaste natuurgebieden hoeven de kritische depositiewaarde mogelijk niet in 2030 te halen, blijkt tijdens bezoek ministers aan veehouders in Twente en Achterhoek.

Boeren in het grensgebied met Duitsland, bij natuurgebieden ver boven de depositiewaarde kunnen een klein beetje hoop putten uit het bezoek van de ministers Christianne van der Wal en Henk Staghouwer aan drie melkveehouders in Twente en de Achterhoek, maandag. Van der Wal oppert dat met stikstof overbelaste natuurgebieden hier de kritische depositiewaarde niet hoeven te halen in 2030.

Van der Wal zegt geen uitzondering te willen maken voor de grensboeren maar wijst er op dat het kabinetsbeleid wel ruimte biedt. Het kabinet wil in 2030 74% van de natuur onder de kdw hebben. ‘Er is ruimte voor maatwerk want niet alle gebieden hoeven voor 2030 onder de kdw.’ Gebieden in het grensgebied die ook met nul activiteit aan de Nederlandse kant nog overbelast zijn met stikstof uit Duitsland, kunnen in die andere 26% vallen. In precies maatwerk per gebied kan op grond van andere omgevingsfactoren worden bepaald hoe de toestand van deze natuurgebieden is. De nieuwe ecologische autoriteit in oprichting zou daarover moeten oordelen.

Het is precies wat gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher van Overijssel graag hoort. Hij ziet hierin een bevestiging van de koers die zijn provincie in gebiedsplannen wil varen. Kamerlid Pieter Omtzigt, die het bezoek mede organiseerde, bevestigt dat de ruimte er is in het kabinetsbeleid. Het bezoek van ministers is dankzij een motie die hij deze zomer indiende, tot stand gekomen. Omtzigt benadrukt dat het bij de genoemde percentages natuur die onder de kdw moeten komen, om de hectares gaat en niet om de aantallen gebieden. ‘Dat is de reden waarom een groot natuurgebied als de Veluwe zo belangrijk is.’

Nieuwe bedrijven aan Duitse kant

In enkele natuurgebieden langs de Duitse grens in Achterhoek en Twente komt meer dan de helft van de stikstofdepositie uit Duitsland. Bovendien gelden voor Duitse boeren veel minder strenge regels dan voor Nederlandse, tot grote frustratie van de boeren. Gevolg is dat bijvoorbeeld over de grens bij Lattrop twee nieuwe varkens- en een pluimveestal gebouwd worden pal tegen natuur aan, terwijl bedrijven aan de Nederlandse kant op slot staan. Minister van der Wal zegt de frustratie hierover goed te begrijpen. Ze zegt dat ook Duitsland aan de slag gaat met stikstof, maar moet toegeven dat het daar minder ver gaat dan in Nederland. ‘In mijn gesprekken met Vlaanderen ben ik verder.’ Verder constateert ze dat Nederland gewoon eerder ‘tegen een juridische muur gelopen is’.

Kritische depositiewaarde

Bij alle drie de bezoeken kwam de weerzin onder boeren tegen de – vaak onhaalbare – kdw op tafel. Niet alleen boeren, ook sommige provincies willen van die maatstaf af. Van der Wal wijst er op dat de kdw niet de enige maatstaf is voor de staat van de natuur, en dat eigenlijk overal naar meer factoren gekeken moet worden. Maar, zo herhaalt ze keer op keer, dat is pas de volgende stap. ‘We hebben de kdw nodig voor onderbouwing van vergunningen. Als we daar aan morrelen, krijgen we rechtszaken. Maar het is geen doel op zich. Laten we ook kijken naar andere omgevingswaarden. Zo gauw we minder uitstoten worden we steeds minder afhankelijk van de kdw.’ Van der Wal hamert er daarnaast voortdurend op dat het kabinetsbeleid niet alleen gericht is op stikstof, maar ook op waterkwaliteit en op klimaatdoelen.

Stoeien met Brussel over beroepsverbod

Van der Wal deelt het ongenoegen van boeren met het ‘beroepsverbod’ in de stoppersregeling. ‘Dat willen we er uit hebben. We zijn daarover nu hevig aan het stoeien met Brussel. Dat is een ingewikkeld traject, waarvan ik niet weet hoe het afloopt.’ In Brussel wordt een uitkoopwaarde van 100%, zoals in de nieuwe stoppersregeling wordt opgenomen, gezien als een vorm van staatssteun.

De ontvangende boeren waren goed voorbereid op het bezoek van de Haagse delegatie van ministers en enkele Kamerleden en hadden uitgebreide presentaties klaar over de situatie in hun omgeving. Alle grieven tegen het stikstofbeleid kwamen uitgebreid op tafel. Dat zijn er nogal wat. Niet alleen de kdw en de verschillen in beleid aan weerskanten van de grens. Veehouder Stefan te Selle, die in Winterswijk het woord deed, benadrukt dat extensiveren geen verdienmodel oplevert.

Fiscale behandeling stoppers

Verder komen ook meer praktische zaken op tafel zoals de fiscale status van stoppers. Maak het voor stoppers fiscaal aantrekkelijk, is de boodschap, dat vergroot de kansen voor blijvers. Van der Wal zegt dat ze hierover in gesprek is met staatssecretaris Marnix van Rij van Fiscale zaken.

Levert zo’n bezoek iets op? Daar moet veehouder Eddie Vedders in Haaksbergen wel even over nadenken. ‘Het was in ieder geval een gesprek, het is niet uit de hand gelopen. Maar een oplossing heb ik ook nog niet gehoord. De provincies krijgen heel wat op hun bordje, dat is zeker.’

Henry Fox in Lattrop hoopt dat er iets gaat schuiven, zegt hij na afloop. Echt perspectief is er volgens hem nog niet geboden. ‘Maar ik geloof wel dat dit probleem nu heel duidelijk is voor de bewindslieden.’

Lees alles over het stikstofbeleid in dit dossier.

Bron: Boerderij/Beeld: Rijksoverheid

Gerelateerde berichten

Back To Top
Lid worden