Skip to content

Artikel Nieuwe Oogst: Voedselzekerheid weer hoog op agenda Europese Unie

De oorlog in Oekraïne leidt tot een opleving van de discussie over het Europese landbouw- en voedselbeleid. Roulerend EU-voorzitter Frankrijk gooide bij monde van landbouwminister Julien Denormandie de knuppel in het hoenderhok: bij dreigende voedseltekorten moeten het GLB, de Green Deal en de boer-tot-bordstrategie op de schop.

De zorgen van Denormandie komen voort uit de verstoring van de aanvoer van landbouwgewassen als graan, mais en tarwe vanuit Oekraïne. Voor landen in Afrika en Azië kan dat op korte termijn al een bedreiging vormen.

Maar de Franse bewindsman heeft de steun van de meeste andere lidstaten, zo bleek na een ingelaste vergadering deze week van de EU-landbouwraad. Denormandie vindt dat internationale instanties als de FAO, Oeso en G7 nu al een analyse moeten maken van de wereldwijde voedselzekerheid.

Landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski ziet nog geen reden om het EU-landbouwbeleid te herzien. Volgens hem kan de ‘echte schade’ voor de wereldvoedselmarkt pas medio 2023 worden opgemaakt. Wojciechowski zegt dat het huidige beleid altijd aan nieuwe omstandigheden getoetst en beoordeeld, maar zijn eventuele aanpassingen pas op middellange termijn te verwachten.

Wojciechowski weerspreekt geluiden dat het Europese landbouwbeleid moet worden aangepast. ‘Ik denk niet dat het nieuwe GLB leidt tot een daling van de landbouwproductie. Integendeel, bepaalde maatregelen kunnen bijdragen aan de ontwikkeling ervan.’

Nederlandse glastuinbouw

Ook verschillende EU-landbouwministers, onder wie de Duitse Cem Özdemir en de Nederlandse Henk Staghouwer, zitten op die lijn. Na het landbouwoverleg zei Staghouwer nog niet te vrezen voor voedseltekorten in Nederland. Wel wees hij op de glastuinbouw die kwetsbaar is voor een afsluiting van het Russische gas.

De minister verwerpt suggesties, zoals gedaan door GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver, om nu al te beslissen welke gasgrootgebruikers mogelijk hun gebruik moeten gaan verminderen.

Niet alleen in de landbouwraad maar ook in het parlement staat het onderwerp door de inval van Rusland hoog op de agenda. Volgens de Europese topambtenaar Michael Scannell heeft de Russische expansiedrift nu en in de toekomst grote gevolgen voor de land- en tuinbouw.

De landbouwcommissie in het Europees Parlement kwam deze week in een spoedzitting bijeen naar aanleiding van de Russische inval. Scannell praatte de EU-parlementariërs bij over de ontstane situatie. Volgens hem moet de Europese Unie zich voorbereiden op een landbouw en voedingsindustrie zonder import van gas, olie en grondstoffen als graan en kunstmest uit Rusland.

Boer-tot-bordstrategie

De Nederlandse Europarlementariër Bert-Jan Ruissen (SGP) vroeg de Europese Commissie om steunpakketten ‘voor de meest getroffen sectoren’. Ruissen vroeg ook de boer-tot-bordstrategie te heroverwegen nu Europa moet werken aan volledige voedselzelfvoorziening.

Andere Europarlementariërs, zoals de Duitse Martin Häusling (Die Grünen), pleitten voor een versnelling van de transitie naar een eigen duurzame energievoorziening en een landbouw zonder kunstmest.

THEMA OEKRAÏNE: Rusland viel op 24 februari Oekraïne binnen. Deze oorlog heeft ook gevolgen voor de Nederlandse landbouwsector. Volg de laatste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.

De Europese Unie, Verenigde Staten en Groot-Brittannië hebben naast persoonlijke sancties aan het Russische regime ook exportbeperkingen ingevoerd. Deze beperkingen gelden onder meer voor voertuigen die ook kunnen worden ingezet bij de (ondersteuning van) oorlogsvoering. Denk aan trekkers, kranen, shovels en vorkheftrucks.

Het schrappen van zeven Russische banken uit het internationale betalingssysteem Swift legt de export van fruit, groenten en bloemen naar Rusland vrijwel stil, omdat betalingen zo goed als onmogelijk worden.

Vragen over sancties

Woordvoerder Michel van der Maas van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland zegt dat er dagelijks zo’n vijftig vragen binnenkomen over de sancties. Ondernemers willen onder meer weten wat ze nog wel of niet mogen exporteren, anderen uiten hun zorgen over betalingen vanuit Rusland.

Vrijwel alle leden van de landbouwcommissie van het Europees Parlement steunen de sanctiemaatregelen van de Europese Commissie tegen het regime van de Russische president Vladimir Poetin. Ze erkennen dat ook de EU-lidstaten en -burgers bereid moeten zijn daarvoor een prijs te betalen.

‘De sancties tegen Russische banken en bedrijven worden ook door EU-burgers en bedrijven gevoeld. Wij merken het in onze portemonnee en betalen ervoor in euro’s, maar de Oekraïners ondervinden het aan den lijve en betalen met hun levens’, memoreerde voorzitter Norbert Lins van de Europese landbouwcommissie.

Bron: Nieuwe Oogst

Back To Top
Lid worden